W galerii są prezentowane sylwetki oficerów służb mundurowych z naszego miasta – pełniących w różnych okresach służbę na wysokich stanowiskach dowódczych, do których w zasadzie przypisany był etat generalski, względnie równorzędny.

W szczególności przedstawione są biogramy dowódców (komendantów, szefów) następujących struktur:

– 8 Drezdeńska Dywizja Zmechanizowana, przeformowana następnie w 8 Dywizję Obrony Wybrzeża (rozformowana w 2000 r.);

– 16 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej (istniała w latach 1951-64);

– Oficerska Szkoła Artylerii Przeciwlotniczej, przemianowana na Oficerską Szkołę Wojsk Obrony Przeciwlotniczej, potem przeformowana na Wyższą Szkołę Oficerską Wojsk Obrony Przeciwlotniczej (zakończyła działalność w 1997 r.);

– związek taktyczny Wojsk Ochrony Pogranicza, istniejący pod różnymi kolejnymi nazwami: 4 Bałtycki Oddział WOP → 12 Brygada Ochrony Pogranicza → 15 Brygada WOP → Bałtycka Brygada WOP;

– Wojewódzki Sztab Wojskowy;

– Komenda Wojewódzka MO, w 1983 r. przeformowana na Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych;

– Komenda Wojewódzka Straży Pożarnych.
Służba na etacie np. generalskim nie zawsze oznaczała, że dana osoba posiadała ów stopień – w tym wypadku generała. Dość często pełniono tę służbę w stopniu niższym.

Projekt ma charakter rozwojowy. Obecnie zaprezentowano biografie osób już nieżyjących. Możliwe, iż zakres zostanie z czasem poszerzony.

ALIZARCZYK MIKOŁAJ

Pułkownik – dowódca 12 Brygady Ochrony Pogranicza w Koszalinie

Urodził się 7 maja 1908 roku we wsi Sielce powiat Baranowicze, województwo nowogródzkie.

Ukończył 7 klasową Szkołę Powszechną w 1922 rok w m. Byteń. W 1929 roku zdobył zawód leśnika kończąc szkołę rolniczą na wydziale leśnym.

W okresie międzywojennym powołany został do Wojska Polskiego w 1930 roku do 59 pp. Ukończył Kurs Podoficerów Zawodowych w 1932 roku, Kurs Obserwatorów w 1933 roku w Inowrocławiu. W stopniu plutonowego zawodowego pełnił obowiązki zastępcy dowódcy plutonu.

W grudniu 1933 roku został wydalony z Wojska Polskiego przez dowódcę 59 pp.

W latach 1933-1942 pracuje jako pracownik leśny w Archangielsku.

Od sierpnia 1942 roku do 20 maja 1943 roku w stopniu sierżanta pełni obowiązki zastępcy dowódcy plutonu w 36 pp Armii Czerwonej w m. Wołogda.W maju 1943 r. w Sielcach wstąpił do Wojska Polskiego. Jako przedwojenny podoficer – w stopniu plutonowego został dowódcą 1 plutonu 1 kompanii 3 pułku piechoty 1 DP.

Wkrótce skierowany do dywizyjnej szkoły podchorążych 1 DP, którą ukończył jako prymus w stopniu podporucznika. Został skierowany do Szkoły Oficerskiej 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w Riazaniu na dowódcę kompanii szkolnej.

Wziął udział w bitwie pod Lenino. Następnie w stopniu porucznika został dowódcą batalionu w Centralnej Szkole Podchorążych w Riazaniu.

W dniu 1 stycznia 1944 roku został porucznikiem, w marcu kapitanem, a stopień majora otrzymał w dniu 30 maja 1945 roku. Brał udział w walkach pod Biłgorajem, Janowem, Kraśnikiem i w walkach z podziemiem niepodległościowym. Jako dowódca batalionu służył w:

– Centralnej Szkole Podchorążych w Riazaniu od 16.02. do 8.11. 1944 r.,

– Oficerskiej Szkole Piechoty Nr 2 w Lublinie od 9.11.1944 r. do 26.08. 1945 r.,

– Oficerskiej Szkole Piechoty Nr 2 w Zagórze od 27.08.do 22.11.1945 r.

W dniu 13 października 1946 roku awansowany został do stopnia podpułkownika.

W dniu 30 listopada 1945 roku wyznaczony został na stanowisko Komendanta 4 Oddziału WOP,

Od 3 kwietnia 1947 roku do 25 kwietnia 1948 roku pełni obowiązki dowódcy 4 Bałtyckiego Oddziału WOP, następnie dowódcy 12 Brygady Ochrony Pogranicza.

W dniu 29 sierpnia 1950 roku wyznaczony został na stanowisko Komendanta Ośrodka Szkolenia WOP, gdzie pełni obowiązki do dnia 5 kwietnia 1951 roku.

W dniu 30 listopada 1951 roku został zdegradowany do stopnia szeregowego i ukarany karą 2 lat więzienia. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie w dniu 9 maja 1957 roku uchylił postępowanie karne. Dopiero w dniu 2 lipca 1974 roku przywrócono mu stopień podpułkownika.W 1981 r. już w rezerwie został awansowany do stopnia pułkownika.

Odznaczenia: Order Krzyża Grunwaldu III klasy, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Srebrny Medal Zasłużonym na Polu Chwały.

Zmarł 25 marca 1988 r.

BEIM JÓZEF

Pułkownik poż. – komendant wojewódzki Straży Pożarnych

Urodził się 29 lutego 1912 roku w Wągrowcu, gdzie chodził do szkoły powszechnej.

II wojna światowa zastała go w Sztabie Obrony Narodowej w Wągrowcu. W czasie wojny pracował w niemieckiej firmie Webera i tam został wcielony do pomocniczej służby pożarniczej. W 1944 roku wraz z grupą Polaków został wywieziony do Rzeszy i trafił do Mielenka Drawskiego.

Wiosną 1945 roku wrócił do Wągrowca i rozpoczął działalność w Ochotniczej Straży Pożarnej jako naczelnik OSP Wągrowiec. Pracował w tym czasie jako referent w starostwie, zajmujący się ochroną przeciwpożarową.

W 1947 roku został przeniesiony do Komendy Wojewódzkiej Straży Pożarnej w Poznaniu na stanowisko instruktora ds. prewencji i propagandy.

W 1950 roku ukończył Szkołę Oficerów Pożarnictwa w Warszawie i otrzymał nominację na stanowisko komendanta Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej  w Poznaniu.

Rozkazem Komendanta Głównego Straży Pożarnych w dniu 9 września 1955 roku został wyznaczony na stanowisko komendanta wojewódzkiego straży pożarnych w Koszalinie. Pracował na tym stanowisku 22 lata. W 1977 roku przeszedł w stan spoczynku.

Od 1978 roku pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Wojewódzkiego Ochotniczych Straży Pożarnych w Koszalinie.

Odznaczenia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal  „Za Waszą Wolność i Naszą”, Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”, Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Złoty Znak Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, Krzyż Zasługi ZHP, Odznaka „Za Zasługi dla Miasta Poznania”, Odznaka „Za Zasługi dla Miasta Koszalina”, Odznaka „100 – lecia zawodowej straży pożarnej m. Poznań” i wiele innych – w tym odznaczenia zagraniczne.

Zmarł 25 lutego 2005 roku.

Pochowany został na cmentarzu w Koszalinie Kwatera R-14, rząd 14, grób 7.

 

Biogram napisał i zdjęcie komendanta udostępnił Marek Płaza

BIAŁAS JERZY

Pułkownik – dowódca 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej

BONCZAR BOLESŁAW

Generał brygady – dowódca 15 Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza

Urodził się 30 września 1923 w Siekierzyńcach, w woj. tarnopolskim.

29 czerwca 1944 został wcielony do 2 zapasowego pułku piechoty. W 1945 ukończył Oficerską Szkołę Piechoty Nr 1 w Riazaniu. Został awansowany na stopień chorążego i przez kilka miesięcy dowodził plutonem w macierzystej uczelni.

Następnie został skierowany do tworzącej się formacji Wojsk Ochrony Pogranicza. Służbę w WOP rozpoczął w 3 Oddziale Ochrony Pogranicza w Szczecinie na stanowisku komendanta 55, a potem 62 strażnicy w latach 1945-1947. Po ukończeniu Centrum Szkolenia WOP, w kwietniu 1949 wrócił do 8 Brygady WOP w Szczecinie i tam do 20 kwietnia 1951 pełnił tam służbę na stanowisku szefa sztabu i dowódcy batalionu.

W okresie 20 kwietnia – 1 listopada 1951 pełnił obowiązki dowódcy 19 Brygady w Kętrzynie, skąd został skierowany na roczny kurs szefów sztabów i dowódców pułków w Rembertowie.

Od 1 października 1952 – do 31 października 1953 pełnił służbę na stanowisku dowódcy 15 Brygady WOP w Koszalinie.

Następnie w listopadzie 1953 objął obowiązki zastępcy dowódcy ds. liniowych, później szefa sztabu brygady, od 10 listopada 1956 dowódcy Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach, które pełnił do 20 stycznia 1989.

Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Podyplomowe Studium Strategiczne przy Akademii Sztabu Generalnego WP.

We wrześniu 1983 został awansowany przez Radę Państwa do stopnia generała brygady.

Po zwolnieniu ze stanowiska dowódcy brygady pozostawał w dyspozycji dowódcy WOP. 21 lutego 1990 został przeniesiony w stan spoczynku.

Odznaczenia: Krzyż Komandorski, Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Medal 30-lecia Polski Ludowej, Medal 40-lecia Polski Ludowej, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”, Medal Za udział w walkach o Berlin, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”, Złota Odznaka Za zasługi w ochronie porządku publicznego, Złota Odznaka Za zasługi w ochronie granic PRL, Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego.

Zmarł 31 sierpnia 2002 w Gliwicach.

Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach.

CYGANOW ALEKSANDER

Pułkownik – dowódca 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej

DĄBROWSKI STEFAN

Pułkownik dypl. – dowódca Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza

Dowodził brygadą w latach 1978-89.

Zmarł 12 listopada 2006 r.

Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Koszalinie (Kwatera G-10, rząd 12, grób 5).

GROSS JERZY

Pułkownik – dowódca 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej

KĘSIK JERZY

Pułkownik dypl. – szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego

Urodził się 27 marca 1927 roku w m. Dubielno, pow. Świecie, woj. bydgoskim w rodzinie nauczycielskiej.

Uczęszczał do szkoły powszechnej w Grudziądzu, następnie do Gimnazjum Pedagogicznego w Chełmnie Pom.

We wrześniu 1947 r. wstąpił do Oficerskiej Szkoły Artylerii w Toruniu. Po utworzeniu w 1948 roku Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie – został przeniesiony wraz z rocznikiem podchorążych do tej szkoły. Ukończył tę szkołę we wrześniu 1949 roku jako prymus I promocji.

Dalszą służbę pełnił w OSAP-lot. jako dowódca plutonu podchorążych.

Następnie przeniesiony do służby liniowej na stanowisko dowódcy baterii w 88 pułku artylerii przeciwlotniczej w Koszalinie, następnie na takie samo stanowisko w 95 pułku artylerii przeciwlotniczej w Rogowie. Od września 1952 r. do listopada 1954 r. jest szefem sztabu tego pułku.

Z kolei obejmuje stanowisko dowódcy samodzielnej jednostki – 13 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej w składzie 16 Dywizji Pancernej w Elblągu i pełni służbę na tym stanowisku do października 1959 roku, kiedy to podejmuje studia wyższe w Akademii Sztabu Generalnego WP. W kwietniu 1963 roku kończy Akademię w stopniu majora dyplomowanego.

Następnie przechodzi do pracy w macierzystej OSAP-lot. na stanowisko starszego pomocnika szefa wydziału szkolenia. Od września 1967 r. jest starszym wykładowcą strzelań artylerii przeciwlotniczej, a po miesiącu – już w wyższej uczelni – pełni służbę na stanowisku zastępcy kierownika, następnie kierownika Cyklu Artylerii.

W czerwcu 1974 roku przechodzi do dowództwa Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy, gdzie jest zastępcą szefa Wojsk Obrony Przeciwlotniczej POW, następnie szefem Oddziału V w sztabie POW – do 1979 roku. W tym okresie w 1978 roku kończy Wyższy Akademicki Kurs w ZSRR.

W lipcu 1979 roku wraca do Koszalina, gdzie do września 1986 roku pełni służbę na stanowisku szefa wydziału mobilizacji i uzupełnień – zastępcy Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego.

W latach 1980-1981 – jest szefem Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Koszalinie.

Z końcem września 1986 roku zostaje przeniesiony do rezerwy, a następnie w stan spoczynku.

Był aktywnym działaczem Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych.

Odznaczenia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Medal 30-lecia PL, Medal 40-lecia PL, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”, radziecki medal „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR”.

Zmarł 20 lutego 2010 roku.

Pochowany został na Cmentarzu Komunalnym w Koszalinie (Kwatera R-10, rząd 6, grób 17).

Na zdjęciu Jerzy Kęsik jako prymus I promocji OSAP-lot. w Koszalinie w mundurze z dystynkcjami chorążego (wówczas pierwszy stopień oficerski w WP)

KOROWOJ STANISŁAW

Pułkownik – dowódca 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej

KORZENIEWSKI RYSZARD

Nadbrygadier – komendant wojewódzki Straży Pożarnych

Urodził się 2 lipca 1946 roku w Ziębach w województwie olsztyńskim. Służbę w straży pożarnej rozpoczął w 1964 roku studiami w Szkole Oficerów Pożarnictwa w Warszawie. Po zakończeniu nauki w 1967 roku pełnił służbę w Komendzie Powiatowej Straży Pożarnych w Bartoszycach, następnie w Komendzie Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Opolu.

W 1970 roku rozpoczął trwającą 22 lata służbę w ochronie przeciwpożarowej resortu górnictwa w Rybnickim Okręgu Węglowym.

W 1976 roku rozpoczął studia w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarnictwa, którą ukończył w 1980 roku uzyskując tytuł zawodowy inżyniera pożarnictwa.

1 stycznia 1992 roku wrócił w szeregi Państwowej Straży Pożarnej, podejmując służbę w Komendzie Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Opolu.

Z dniem 1 marca 1994 roku objął stanowisko Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Koszalinie.

W czerwcu 1995 roku został mianowany zastępcą Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej przejmując nadzór nad  Krajowym Centrum Ratownictwa i Biurem Rozpoznawania Zagrożeń.

Stopień nadbrygadiera (generała) otrzymał 11 listopada 1996 roku.

3 stycznia 1997 roku prezes Rady Ministrów powołał go na stanowisko Komendanta Głównego PSP.

Po złożeniu prośby o zwolnienie ze służby odszedł na emeryturę w dniu 30 września 1997 roku.

Odznaczenia: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Odznaka Honorowa „Zasłużony Ratownik Górniczy”, Odznaka „Zasłużony dla Górnictwa” oraz odznaczenia państwowe i  resortowe.

Mieszka w Bornem Sulinowie.

Biogram napisał i zdjęcie komendanta udostępnił Marek Płaza

KOŚCIUKIEWICZ ANDRZEJ

Pułkownik – komendant wojewódzki MO

KRUCZEK STANISŁAW

Pułkownik – dowódca 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej

KUŹMICZ JAN

Pułkownik mgr inż. – szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego

Urodził się w 1927 roku w Wilnie.

W 1949 roku, po ukończeniu Liceum Wodno-Melioracyjnego powołany został do wojska i skierowany do Szkolnej Kompanii Oficerów Rezerwy przy 4 pułku saperów w Gorzowie Wlkp. Po jej ukończeniu został mianowany oficerem i pozostał w zawodowej służbie wojskowej.

Był kolejno dowódcą plutonu i kompanii saperów w 19 batalionie saperów w Unieściu, w składzie 8 Dywizji Zmechanizowanej. W latach 1954-1960 odbył studia w Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie. Potem został pomocnikiem dowódcy ds. technicznych 73 batalionu saperów 20 Dywizji Pancernej w Szczecinku. Po roku służby przeniesiony na takie samo stanowisko w 19 batalionie saperów. W latach 1963-67 jest dowódcą 19 batalionu saperów w Unieściu.

Kolejno awansuje na stanowisko dowódcy 3 pułku pontonowego we Włocławku (1967-74), dowódcy 5 Brygady Saperów w Szczecinie (1974-76).

W 1976 roku obejmuje stanowisko szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Koszalinie. Pełni służbę na tym stanowisku do 1980 roku.

W 1981 roku ze względu na stan zdrowia zostaje zwolniony z zawodowej służby wojskowej. Pracował na różnych stanowiskach, m.in. przy budowie elektrowni atomowej w Żarnowcu.

Zmarł w lutym 1998 roku.

Odznaczenia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Srebrna Odznaka „Za Zasługi w Zwalczaniu Powodzi”.

Pochowany został na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie.

KWIATKOWSKI ZDZISŁAW

Generał brygady – dowódca 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej

Ur. 10.VI.24 r. we Włodzimierzu na Wołyniu, w rodzinie robot­niczej.

Po siedmiu klasach szkoły podstawowej ukończył dwie klasy

Gimnazjum Technicznego w 1940 r.

1.VI.40 – 15.XII.40 – robotnik w Powiatowym Zarządzie Dróg Hrubieszów;

następnie przebywał bez pracy.

1.II.41 – 4.II.44 – pracownik fizyczno-umysłowy w Powiatowej Spółdzielni

Rolniczo-Handlowej „Pług” – Hrubieszów.

14.VIII.44 r. – powołany do LWP – WKR Lublin.

1.IX.44 – 20.III.45 – podchorąży w Szkole Oficerów Polityczno-Wychowawczych.

1.111.46 – 1.X.46 – w Centrum Wyszkolenia Piechoty.

2.X.46 – 1.XI.49 – słuchacz w Akademii Wojskowej im. Frunzego.

W 71 r. ukończył 2-miesięczny kurs strategiczny w ZSRR.

Przebieg służby wojskowej:

14.VIII.44-31.VIII.44 – referent żywnościowy w Głównym Sztabie Zaopatrzenia WP.

1.IX.44-20.III.45 – podchorąży SOP-W.

21.III.45-15.VIII.45 – z-ca d-cy samodzielnej kompanii łączności w 8 zapasowym pp. (kpt.).

16.VIII.45-28.II.46 – z-ca d-cy baonu d/s pol.wych. w 53 pp 15 DP (kpt.).

I.111.46-1.X.46 – słuchacz kursu oficerów sztabu w CWPiech.

2.X.46-1.XI.49 – słuchacz Fakultetu Ogólnowojskowego w AW im. Frunzego.

2.XI.49-1.III.51 – szef sztabu 5 pp 12 DP (ppłk).

2.III.51-7.X.52 – st. pomocnik szefa Wydziału Operacyjnego sztabu DOW II (ppłk).

8.X.52-6.XI.53 – szef Wydziału Doskonalenia Taktyczno – Operacyjnego sztabu DOW II (płk).

7.XI.53-8.IX.54 – szef Wydziału Operacyjnego Oddziału I sztabu DOW II (płk).

9.IX.54-10.X.56 – szef Oddziału I Operacyjnego sztabu POW (gen. bryg.).

II.X.56-31.XII.56 – z-ca szefa Sztabu POW d/s Organizacyjno-Mobilizacyjnych (gen. bryg.).

22.XII.56-1.XII.62 – z-ca szefa Sztabu POW d/s Operacyjnych (gen. bryg.).

2.XII.62-28.II.67 – d-ca 8 Dywizji Zmechanizowanej w Koszalinie (gen. bryg.).

1.III.67-16.X.67 – komendant OZWZmech. (gen. bryg.).

17.X.67-23.IX.70 – komendant WSOWZmech. (gen. bryg.).

24.IX.70-30.III.73 – z-ca Szefa Sztabu SOW d/s Operacyjnych (gen. bryg.).

Od 31.111.73 r. – szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Krakowie (gen. bryg.).

Zwolniony z zawodowej służby wojskowej na podstawie rozkazu personalnego

ministra ON nr 0245 z dnia 16.XII.80 r.

Zmarł 15 lipca 2010 r. w Krakowie.

Odznaczenia:

Medal Zwycięstwa i Wolności, Złkz (VII.51), BrMSZwSO (X.5O,

Medal X-lecia PL (VII.54), SrMSZwSO (IX.54), SP II (VII.64),

ZłMSZwSO (IX.63), BrMZZdOK (XII.67), Medal Za udział w walkach

o Berlin (IV.70), SrMZZdOK (VII.72), OOP III (IX.73),

Medal 30-lecia PL (VII.75).

 

Zdjęcie generała przekazał Ryszard Wieczorek

LISZENKOWSKI  MICHAŁ

Mjr poż. – komendant wojewódzki Straży Pożarnych

Urodził się 1 marca 1920 roku w m. Hołynka koło Augustowa, gdzie w latach 1939-41 był kierownikiem stołówki. Potem pracował w gospodarstwie rolnym swych rodziców. W 1941 roku wywieziony na przymusowe roboty w rejon Braniewa.

Po wyzwoleniu wyjechał do Elbląga, gdzie wstąpił do straży pożarnej. Rozpoczynał jako strażak, następnie był dowódcą zmiany, zastępcą komendanta miejskiego ZSP w Elblągu.

W 1949 roku objął stanowisko komendanta powiatowego SP w Elblągu. Pracując ukończył szkołę oficerską w Łodzi.

Gdy w 1950 roku tworzyło się nowe województwo koszalińskie, a wraz z nim pierwsza Wojewódzka Komenda Straży Pożarnych – mjr Liszenkowski został mianowany pierwszym komendantem wojewódzkim Straży Pożarnych. Pełnił tę funkcję do 1955 roku.

W 1955 roku przeszedł do pracy w  Ministerstwie Handlu Wewnętrznego i został inspektorem ochrony przeciwpożarowej tego resortu na woj. koszalińskie i szczecińskie. Po likwidacji etatu w Ministerstwie – w latach 1956-60 był inspektorem w Koszalińskim Przedsiębiorstwie Budowlanym. Następnie przez pięć lat  pełnił funkcję komendanta Straży Pożarnych miasta i powiatu Koszalin.  Od 1965 do 1974 roku był komendantem miejskim SP w Koszalinie. W 1975 roku przeszedł do pracy w zakładach mięsnych w Koszalinie na etat inspektora ochrony przeciwpożarowej, skąd w roku 1980 przeszedł na emeryturę.

Odznaczenia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Medal XXX-lecia PL, Złoty i Srebrny Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”, Odznaka „Za zasługi w rozwoju województwa koszalińskiego”, Medal „Za zasługi dla miasta Koszalina”.

Zmarł 11 sierpnia 1989 r.

Pochowany na cmentarzu w Koszalinie: Kwatera P-16, rząd 9, grób 47.

 

Biogram napisał i zdjęcie komendanta udostępnił Marek Płaza

MARCINKOWSKI ANDRZEJ

Pułkownik – szef Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych

MOLCZYK EUGENIUSZ

Generał broni – dowódca 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej

Urodził się 1 października 1925 r.  w Gostyniu Wielkopolskim, w rodzinie żołnierza zawodowego.

W okresie wojny deportowany do ZSRR, gdzie 15.VIII.43 r. wstąpił do LWP.

Po ukończeniu szkoły podoficerskiej 3 Dywizji Piechoty – skierowany do radzieckiej

Szkoły Oficerskiej Czołgów im. Liziukowa w Saratowie, którą ukończył z wyróżnieniem 1.X.44 r. Przydzielony do 1 Korpusu Pancernego WP – dowódca plutonu, następnie – dowódca kompanii czołgów 2 Brygady Pancernej w 1945 r. Brał udział w ostatnich bitwach II wojny – berlińskiej (w walkach na Łużycach) i praskiej.

Po wojnie ukończył w 1946 r. kurs dowódców pułków artylerii pancernej, a w 1951 r. – Akademię Wojsk Pancernych w ZSRR.

Po powrocie do kraju był szefem sztabu, a następnie dowódcą 1 pułku czołgów.

Od 3 listopada 1954 r. do października 1955 r. był dowódcą 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej w Koszalinie.

Później był dowódcą Korpusu Pancernego, a po jego rozformowaniu – pracował jako komendant fakultetu w Akademii Sztabu Generalnego WP (1957-59).

W latach 1959-62 – dowodził dywizją pancerną w POW. W latach 1962-64 – był zastępcą dowódcy SOW, a w latach 1964-68 – dowódcą tego okręgu.

W latach 1968-71 – był I zastępcą szefa Sztabu Generalnego WP.

W 1971 r. – został Głównym Inspektorem Szkolenia WP.

Od 1972 r. – wiceminister obrony narodowej – do 1986 r.

Zmarł 31 maja 2007 r. w Warszawie.

Ordery i odznaczenia:

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Order Sztandaru Pracy I klasy, Order Sztandaru Pracy II klasy, Order Krzyża Grunwaldu III klasy, Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi, Order Lenina (ZSRR), Order Przyjaźni Narodów (ZSRR).

OBRONIECKI TADEUSZ

Generał dywizji – dowódca 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie

Urodził się 4 listopada 1924 w Jaworze, pow. turczański w województwie stanisławowskim.

Służbę wojskową pełnił od 8 maja 1944 w 17 pułku artylerii przeciwlotniczej. W 1945 ukończył kurs chorążych artylerii we Włodawie.

Od 1945 dowodził plutonem w 69 pułku artylerii przeciwlotniczej. Uczestniczył w walkach pod Puławami i o Pragę Warszawską oraz pod Budziszynem i Dreznem, gdzie został ciężko ranny.

Dowodził plutonem i baterią szkolną w 86 Łużyckim pułku artylerii przeciwlotniczej w Lesznie oraz 88 samodzielnym pułku artylerii przeciwlotniczej w Koszalinie. Następnie od 1948 pełnił służbę w Oficerskiej Szkole Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie jako kierownik Kursu Doskonalenia Oficerów oraz dowódca dywizjonu szkolnego. Od 1952 pełni funkcje w Dowództwie Artylerii WP jako zastępca szefa oraz szef Oddziału Artylerii Przeciwlotniczej oraz p.o. zastępcy dowódcy Artylerii WP ds. Artylerii Przeciwlotniczej.

W latach 1954-1956 dowodził 16 Dywizją Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie.

Następnie od 1956 w Dowództwie Artylerii Pomorskiego Okręgu Wojskowego był zastępcą dowódcy Artylerii POW ds. Artylerii Przeciwlotniczej. Do 1959 był szefem Oddziału Artylerii Przeciwlotniczej w Szefostwie Artylerii WP. Z kolei do 1962 był szefem Oddziału Operacyjno-Szkoleniowego w Szefostwie Wojsk Obrony Przeciwlotniczej. W 1960 r. ukończył studia w Akademii Sztabu Generalnego WP. Kolejna funkcja – to zastępca szefa Wojsk Obrony Przeciwlotniczej. Od 1968 do 1989 (nieprzerwanie przez 21 lat) był szefem Wojsk Obrony Przeciwlotniczej (w latach 1982-1989 – dowódcą Wojsk Obrony Przeciwlotniczej).

W stan spoczynku został przeniesiony 21 sierpnia 1990.

Odznaczenia: Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyż Komandorski i Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Order Sztandaru Pracy I klasy,  Krzyż Walecznych, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Medal 10-lecia Polski Ludowej, Medal 30-lecia Polski Ludowej,  Medal 40-lecia Polski Ludowej, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”, Medal Za udział w walkach o Berlin, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”, Czechosłowacki Krzyż Walecznych, Order Czerwonego Sztandaru (ZSRR), Order Wojny Ojczyźnianej I stopnia (ZSRR), Medal 20-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 (ZSRR),Medal 30-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 (ZSRR), Medal 40-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 (ZSRR), Medal jubileuszowy 60-lecia Sił Zbrojnych ZSRR, kubański Medal „30-lecia Rewolucyjnych Sił Zbrojnych”.

Zmarł 8 lutego 2002 w Warszawie.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

ORDON TADEUSZ

Pułkownik – komendant wojewódzki MO

PASZKIEWICZ STANISŁAW

Pułkownik – pierwszy komendant Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej

Urodził się 22.06.1903 r. we wsi Pawłówka, pow. Tomaszów Lubelski.

Od sierpnia 1920 r. brał udział w walkach nad Bugiem, Narwią, Świsłoczą i Niemnem. Po zwolnieniu z wojska kształcił się w gimnazjum w Tomaszowie Lubelskim, które ukończył w 1925 r.

Od 01.07.1926 do 18.08.1928 roku był podchorążym Oficerskiej Szkoły Artylerii w Toruniu. Mianowany na stopień podporucznika, pełnił służbę jako dowódca plutonu i baterii w 30 pułku artylerii lekkiej we Włodawie. W 1931 r. był słuchaczem Kursu Obrony Przeciwlotniczej w Centrum Wyszkolenia Artylerii Przeciwlotniczej w Warszawie. 19.03.1937 r. został awansowany do stopnia kapitana. W wojnie 1939 r. walczył w składzie Armii „Kraków”, jako dowódca baterii artylerii przeciwlotniczej 75 mm w 1 dywizjonie artylerii przeciwlotniczej. 20.09.1939 r. przekroczył granicę węgierską i został internowany w obozie Barta. 12.10.1939 r. kpt. Paszkiewicz, wraz z grupą swoich żołnierzy, uciekł z obozu i 22 października dotarł do Francji, do obozu w Saint-Nazaire.

Następnie był żołnierzem jednostek artylerii przeciwlotniczej Polskich Sił Zbrojnych we Francji, Wielkiej Brytanii oraz 2 Korpusu Polskiego, z którym przeszedł cały szlak bojowy na Półwyspie Apenińskim.

Po wojnie 10 stycznia 1946 r. został zweryfikowany w stopniu podpułkownika i 10 lutego 1946 r. został wyznaczony na dowódcę 2 pułku artylerii lekkiej w Radomiu W lipcu 1947 roku został przeniesiony do Wyższej Szkoły Artylerii w Toruniu i wyznaczony na stanowisko dyrektora nauk. Gdy z dniem 1.08.1948 roku powołano Oficerską Szkołę Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie – Stanisław Paszkiewicz został awansowany do stopnia pułkownika i wyznaczony na stanowisko komendanta Szkoły.Przeprowadzona  w lipcu 1949 roku inspekcja stwierdziła dobry poziom wyszkolenia podchorążych i właściwe kierunki rozwoju uczelni. W końcu 1949 roku w głównym budynku koszarowym Szkoły wybuchł groźny w skutkach pożar. W następstwie tego zdarzenia płk Paszkiewicz zdjęty został ze stanowiska komendanta Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie. Rozkazem oficerskim nr 040/art. z 24 stycznia 1950 r. Minister obrony narodowej marsz. Polski Konstanty Rokośsowski ukarał b.  komendanta OSAPlot płk. Stanisława Paszkiewicza 15-dniowym aresztem domowym z potrąceniem 50% poborów za nieprzestrzeganie w OSAPlot przepisów przeciwpożarowych oraz fatalny stan ochrony przeciwpożarowej.

W maju 1950 r. płk Paszkiewicz został mianowany na dowódcę artylerii 15 DP w Olsztynie, a w listopadzie 1951 r. na dowódcę artylerii 23 DP w Siedlcach.

W grudniu 1952 roku bez uzasadnienia zwolniony został do rezerwy. Otrzymał emeryturę wojskową, którą po krótkim czasie mu odebrano i przyznano dużo niższą cywilną rentę inwalidzką. Pułkownik by zapewnić byt żonie i trójce nieletnich dzieci, podejmował się dorywczych zajęć. Był między innymi bagażowym na dworcu Warszawa-Główna.

Odznaczenia: Order Krzyża Grunwaldu III klasy, Krzyż Walecznych – trzykrotnie, kilka odznaczeń francuskich i angielskich.

Zmarł nagle na atak serca 3 grudnia 1959 r.

PIETERWAS JAN

Pułkownik mgr – komendant wojewódzki MO

Urodził się 15 I 1923 r. w Wojsławicach, pow. Pińczów, woj. kieleckie.

Od 1942 r. żołnierz GL, następnie w 1 Brygadzie AL Ziemi Krakowskiej.

W styczniu 1945 r. został skierowany do Krakowa, pełnił służbę w V komisariacie MO w Krakowie.

W latach 1946-47 był słuchaczem Szkoły Oficerskiej MO w Słupsku. Następnie został skierowany do dyspozycji KW MO w Krakowie. Po kilku miesiącach służby – z dniem 1 sierpnia 1948 r. został komendantem powiatowym MO w Dąbrowie Tarnowskiej, następnie od 15 stycznia 1950 r. – w Nowym Targu. Od 1 maja 1950 r. był komendantem MO miasta Krakowa.

Od 1 stycznia 1952 r. był komendantem MO miasta Poznania, a od 1 października 1953 r. – zastępcą komendanta wojewódzkiego MO w Poznaniu. W tym czasie ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie w Poznaniu. W 1962 r. awansował do stopnia pułkownika MO.

Z dniem 1 stycznia 1963 roku został komendantem wojewódzkim MO w Koszalinie, pracując na tym stanowisku do końca maja 1975 r.

Od 1 czerwca 1975 r. był komendantem wojewódzkim MO w Słupsku.

Z dniem 31 grudnia 1980 roku został zwolniony ze służby w MO.

Był aktywnym działaczem ZBoWiD.

Odznaczenia: Order Sztandaru Pracy II klasy, Krzyż Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Srebrny Medal Zasłużonym na Polu Chwały, odznaczenia resortowe.

Zmarł 1 lutego 1992 r.

Pochowany na Cmentarzu Junikowskim w Poznaniu (AZ, rząd P, grób 8).

PIETUSZKOW MICHAŁ

Pułkownik – komendant Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej

PRIADKA ANDRZEJ

Starszy brygadier – komendant wojewódzki Straży Pożarnych

Urodził się 9 maja 1943 r. w miejscowości Płonna w województwie podkarpackim. W 1961 r. ukończył Państwowe Technikum Rachunkowości Rolnej w Jastrowiu. Po rocznej pracy w resorcie rolnictwa (główny księgowy w PGR Rzeczyca Wielka, starszy inspektor Państwowego Funduszu Ziemi w Wydziale Rolnictwa Prezydium PRN w Słupsku) w dniu 1 września 1962 r. rozpoczął służbę w pożarnictwie, wstępując do Szkoły Oficerów Pożarnictwa w Warszawie. Po mianowaniu na stopień oficerski podjął służbę w Komendzie Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Koszalinie. W tym czasie ukończył studia na Wydziale Inżynieryjno-Ekonomicznym Politechniki Szczecińskiej.  Pełnił obowiązki kierownika Służby Organizacyjnej, a następnie Służby Kwatermistrzowskiej.

Z dniem 20 sierpnia 1990 r. powołany został na stanowisko Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnej w Koszalinie, a od dnia 1 lipca 1992 r. do 15 lutego 1994 r. pełnił służbę na stanowisku Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Koszalinie.

W czasie służby czynnie angażował się w różnych organizacjach społecznych. Był m.in. przewodniczącym Wojewódzkiej Rady Zakładowej Strażaków Związku Zawodowego Pracowników Państwowych i Społecznych na województwo koszalińskie, przewodniczącym Zarządu Wojewódzkiego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Pracowników Ochrony Przeciwpożarowej, prezesem Komitetu Zakładowego PSL w Urzędzie Wojewódzkim w Koszalinie, wiceprezesem Zarządu Wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP w Koszalinie i w Szczecinie oraz ławnikiem w Sądzie Wojewódzkim w Koszalinie i biegłym przy Sądzie Okręgowym w Koszalinie.

Odznaczenia: Złoty Krzyż Zasługi, Złoty Znak Związku OSP RP, Złoty Medal Za Zasługi dla Pożarnictwa, Srebrny Medal Za Zasługi dla Obronności Kraju, Odznaka Gryfa Pomorskiego, Honorowa Odznaka Za Zasługi w Rozwoju Województwa Koszalińskiego, Zasłużony dla Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, Medal Honorowy im. Józefa Tuliszkowskiego.

Mieszka w Koszalinie

 

Biogram napisał i zdjęcie komendanta udostępnił Marek Płaza

PUNDYK KAZIMIERZ

Pułkownik – dowódca 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej

Urodził się 18 stycznia 1909 r. we Lwowie.

Ukończył szkołę powszechną w Podwołoczyskach, następnie seminarium nauczycielskie w Tarnopolu. W 1930 r. ukończył szkołę podoficerską przy 13 pułku artylerii lekkiej w Równem, następnie Szkołę Podchorążych Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim.

W latach 1932-39 był dowódcą pododdziałów artylerii w 12 DP w Tarnopolu.

W czasie wojny obronnej był dowódcą plutonu w 12 pułku artylerii lekkiej. 18 września 1939 r. pod Iłżą został ranny i dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w Stalagu XXIB Altengrabow do kwietnia 1940 r. Następnie pracował jako robotnik w Warszawie, a od stycznia 1942 r. jako kreślarz na kolei w Tarnopolu.

W kwietniu 1944 r. w Sumach wstąpił do Wojska Polskiego. Został skierowany na kurs dowódców baterii w Wyższej Szkole Artylerii w Czkałowie. Następnie od listopada 1944 r. był dowódcą 11 samodzielnego dywizjonu artylerii przeciwlotniczej.

Po wojnie pełnił służbę jako dowódca baterii w 85 pułku artylerii przeciwlotniczej, następnie – dowódca 2 dywizjonu w 88 pułku artylerii przeciwlotniczej w Koszalinie.

Od 1 września 1950 r. był dowódcą 13 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej w składzie 16 Dywizji Pancernej w Elblągu. Następnie od 1951 roku dowodził 82 pułkiem artylerii przeciwlotniczej.

Z dniem 26 stycznia 1954 r. objął stanowisko dowódcy 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie, pełniąc tę funkcję do 3 września 1954 r.

Następnie został skierowany na kurs dowódców pułków w Oficerskiej Szkole Artylerii Przeciwlotniczej. Po ukończeniu kursu dowodził kolejno 93 pułkiem artylerii przeciwlotniczej, następnie 80 pułkiem artylerii przeciwlotniczej i ponownie 93 pułkiem artylerii przeciwlotniczej we Wrocławiu.

Od 1960 r. pracował jako zastępca kierownika Studium Wojskowego Politechniki Szczecińskiej. W marcu 1966 roku został przeniesiony do rezerwy.

Odznaczenia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych, Srebrny Krzyż Zasługi, Medal X-lecia PL, Medal „Za Warszawę”, Medal Zwycięstwa i Wolności, Srebrny i Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”, dwa medale radzieckie.

Zmarł po ciężkiej chorobie 20 września 1989 r.

Pochowany został na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie.

RADZIWANOWICZ WŁODZIMIERZ

Generał brygady – dowódca 1 Warszawskiej Dywizji Kawalerii

ROZWADOWSKI STANISŁAW

Pułkownik – dowódca 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej, komendant Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Obrony Przeciwlotniczej

Urodził się 29 czerwca 1913 r. w m. Płoskirów na Podolu.

Po ukończeniu gimnazjum wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w m. Różan nad Narwią. We wrześniu 1933 r. przeniesiony do Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu, którą ukończył w 1936 r. w stopniu podporucznika.

Służył w 6 pułku artylerii ciężkiej we Lwowie na stanowisku młodszego oficera baterii. Wraz z pułkiem walczył do 21 września 1939 r., pod Lubaczowem, Janowcem, Brzuchowicami, i Hołoskiem k. Lwowa. Brał aktywny udział w obronie VI Okręgowej Składnicy Amunicji i Uzbrojenia w Hołosku, gdzie został ranny.

W czasie okupacji mieszkał i pracował we Lwowie.

24 marca 1944 r. wstępuje do służby w Armii Czerwonej.

W czerwcu 1944 r. wstąpił do Wojska Polskiego. W październiku 1944 r. ukończył kurs dowódców baterii w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Obrony Przeciwlotniczej w Orenburgu, po ukończeniu której pełnił funkcję dowódcy plutonu 17 baterii artylerii przeciwlotniczej Szkoły Podchorążych Artylerii w Chełmie.

W latach 1945-1946 dowodził plutonem i baterią podchorążych Oficerskiej Szkoły Artylerii w Olsztynie i Toruniu, następnie wykładał teorię i zasady strzelania.

We wrześniu 1948 r. przyjechał do Koszalina, gdzie kierował Cyklem Artylerii, a w latach 1951-54 pełnił funkcję dyrektora nauk w nowo utworzonej Oficerskiej Szkole Artylerii Przeciwlotniczej.

W okresie od 1954 do 1957 służył w Śląskim i Pomorskim Okręgu Wojskowym na różnych stanowiskach sztabowych i dowódczych. Był zastępcą dowódcy SOW ds. artylerii przeciwlotniczej, a od połowy 1957 r. był szefem wydziału OPL w POW.

Po ukończeniu Wyższego Akademickiego Kursu Artylerii Przeciwlotniczej w Leningradzie w 1959 r. został wyznaczony na dowódcę 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie. Po jej przekazaniu, w 1962 roku, jako szef kierował wojskami OPL POW w Bydgoszczy.

W latach 1967-1968 był słuchaczem Wyższego Akademickiego Kursu Obrony Przeciwlotniczej w Kijowie,

Z dniem 3 sierpnia 1968 r. został wyznaczony na stanowisko komendanta-rektora koszalińskiej Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Obrony Przeciwlotniczej. Kierował uczelnią do 10 lutego 1971 r.

W 1971 r. przeszedł na emeryturę.

Mieszkał w Koszalinie, w ostatnich latach życia przeprowadził się do rodziny w Kołobrzegu. Zmarł 18 lutego 2005 r. w Kołobrzegu i tam został pochowany.

SIEMASZKO STANISŁAW

Pułkownik – dowódca Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza

SOJA EDMUND

Generał brygady – komendant Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej

Urodził się 15 października 1921 w rodzinie robotnika kolejowego w Chełmie i tam w 1934 ukończył szkołę powszechną im. Stanisława Staszica, następnie w 1939 gimnazjum ogólnokształcące w Kowlu. W latach 1939–1941 ukończył dwie klasy radzieckiej 10-latki. W czasie okupacji pracował jako robotnik parowozowni w Kowlu.

W czasie okupacji – od 17 października 1943 żołnierz 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK, najpierw jako szeregowiec, potem kapral w zwiadzie konnym.

Następnie od kwietnia 1944 – w oddziale partyzanckim „Jeszcze Polska nie zginęła”.

Po wyzwoleniu Chełma 11 sierpnia 1944 wstąpił do Szkoły Podchorążych Artylerii. Ukończył ją z I lokatą – promowany na stopień podporucznika 2 marca 1945. Pełnił kolejno funkcje dowódcy plutonu 17 baterii artylerii przeciwlotniczej Oficerskiej Szkoły Artylerii w Chełmie Lubelskim od 5 marca – do 10 lipca 1945 i wykładowcy sprzętu w Oficerskiej Szkole Artylerii w Toruniu. Następnie był dowódcą przeciwlotniczej baterii szkolnej. Od 22 lipca 1948 był dowódcą baterii szkolnej Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie. Od 16 sierpnia 1948 dowodził dywizjonem podchorążych Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie. 27 lutego 1953 – przechodzi do służby w Dowództwie Artylerii Krakowskiego Okręgu Wojskowego, gdzie do października 1953 był zastępcą szefa artylerii ds. artylerii przeciwlotniczej. Od listopada 1953 był zastępcą komendanta Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej ds. liniowych.

Od czerwca 1954 do 6 czerwca 1957 kierował Oficerską Szkołą Artylerii Przeciwlotniczej jako jej komendant. Po rocznym Wyższym Kursie Akademickim w Wojskowej Dowódczej Akademii Artyleryjskiej w Leningradzie ponownie był komendantem Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie.

1 września 1963 odszedł na studia do Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR, po ukończeniu których od 11 lipca 1965 kierował Szefostwem Obrony Przeciwlotniczej Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Z początkiem 1968 przeszedł do służby w Wojskach Obrony Powietrznej Kraju. Od 25 stycznia 1968 pełnił obowiązki dowódcy a z dniem 7 czerwca 1968 został zatwierdzony na stanowisku dowódcy 1 Korpusu Obrony Powietrznej Kraju.

Odznaczenia: Krzyż Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych  dwukrotnie (1944, 1968), Krzyż Partyzancki,  Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Medal 30-lecia Polski Ludowej, Medal za Warszawę 1939-1945, Medal Zwycięstwa i Wolności 1945, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”, Medal Za udział w walkach o Berlin, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Brązowa Odznaka „Za Zasługi w Ochronie Porządku Publicznego”, Order Wojny Ojczyźnianej I klasy (ZSRR), Order Znak Honoru (ZSRR), Medal za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 (ZSRR), Medal 20-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 (ZSRR).

Zmarł nagle 6 czerwca 1977 w czasie wykonywania obowiązków służbowych na poligonie w Aszułuku w okolicach Astrachania.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (AZ Kwatera 11 C-1).

Zdjęcie generała z 1955 r., w okresie gdy był komendantem OSAP-lot. w stopniu podpułkownika – z moich zbiorów (BW)

SOKOŁOWSKI STEFAN

Pułkownik – komendant wojewódzki MO → szef Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych

Urodził się 19 września 1925 w Wojsławicach na Kielecczyźnie.

Przed wojną ukończył szkołę powszechną w Chrobrzu. Od 1942 członek PPR i żołnierz GL, a następnie AL.

Od 13 września 1944 wywiadowca WUBP w Rzeszowie, 13 stycznia 1945 przeniesiony do WUBP w Krakowie, gdzie 11 kwietnia 1945 został kierownikiem Sekcji 7, 1 stycznia 1946 zastępcą kierownika Wydziału III „A” WUBP, a 1 maja 1951 naczelnikiem tego wydziału. Od 1 maja 1952 do 1 marca 1954 naczelnik Wydziału III WUBP w Krakowie. Od 1 kwietnia 1955 starszy inspektor Kierownictwa WUBP w Krakowie, następnie słuchacz Kursu Specjalnego w Moskwie.

15 sierpnia – 28 listopada 1956 zastępca kierownika Urzędu ds. Bezpieczeństwa Publicznego na miasto stołeczne Warszawę, następnie naczelnik Wydziału XI Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicznego i wicedyrektor Biura „B” MSW.

15 grudnia 1959 – 25 kwietnia 1961 I zastępca komendanta ds. BP KW MO w Gdańsku, następnie przeniesiony do Koszalina na analogiczne stanowisko. 29 czerwca 1965 awansowany do stopnia pułkownika. Od 1 czerwca 1975 do 31 lipca 1982 – komendant wojewódzki MO w Łomży.

Od 1 sierpnia 1982 był komendantem wojewódzkim MO w Koszalinie, a następnie po przemianowaniu struktur w 1983 roku – szefem Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Koszalinie. Funkcję tę sprawował do 31 października 1989 r.

Był prezesem Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD w Koszalinie oraz członkiem Prezydium Rady Naczelnej ZBoWiD.

Odznaczenia: Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari, Order Sztandaru Pracy I i II klasy, Krzyż Komandorski, Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Partyzancki, Srebrny Medal Zasłużonym na Polu Chwały, Złoty, Srebrny i Brązowy Krzyż Zasługi, Medal Zwycięstwa i Wolności 1945, Medal 10-lecia i 30-lecia Polski Ludowej, Złota Odznaka „Za Zasługi w Ochronie Porządku Publicznego”, Srebrny i Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Medal „Za Udział w Walkach w Obronie Władzy Ludowej”, Złota Odznaka „W Służbie Narodu”.

Zmarł 27 czerwca 2002 w Koszalinie.

Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Koszalinie (Kwatera P-6, rząd 11, grób 1).

STEBELSKI JÓZEF

Generał dywizji – dowódca 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej

STEC KAZIMIERZ

Generał brygady – dowódca 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej

STOPIŃSKI CZESŁAW

Generał dywizji – dowódca Bałtyckiej Brygady WOP

Urodził się 27 lipca 1922 roku w Przemyślu.

W lutym 1945 roku został powołany do służby wojskowej i skierowany do Oficerskiej Szkoły Piechoty w Inowrocławiu. Po ukończeniu szkoły w październiku 1945 roku skierowano go do służby w 8 Oddziale WOP, kolejno na stanowiskach: dowódcy plutonu (październik-listopad 1945), technika budowlanego (listopad 1945-październik 1946), kontrolera przejścia granicznego w Olasznicy (październik 1946-kwiecień 1947), oficera kwaterunkowo-technicznego (kwiecień-lipiec 1947), pomocnika szefa sztabu ds. operacyjnych (lipiec 1947-kwiecień 1948). Od kwietnia 1948 roku do sierpnia 1950 roku służył w 15 Brygadzie WOP na stanowisku starszego pomocnika kierownika sekcji operacyjnej, a od stycznia do lutego 1951 roku pełnił obowiązki szefa sztabu w 26 Brygadzie WOP. Powierzono mu następnie stanowisko szefa sztabu w 5 Brygadzie WOP (luty 1951- kwiecień 1953) i w 12 Brygadzie WOP (kwiecień 1953 – lipiec 1954). Dnia 15 lipca 1954 roku mianowano go dowódcą 5 Brygady WOP. Jednostką tą dowodził do października 1955 roku, tj. do czasu skierowania na studia do Akademii Sztabu Generalnego. Po ukończeniu studiów w sierpniu 1961 roku otrzymał etat oficera dyplomowanego i przebywał w dyspozycji Dowództwa WOP (do listopada 1961 roku).

Dnia 16 listopada 1961 roku mianowano go dowódcą Bałtyckiej Brygady WOP, dowodził brygadą do dnia 2 października 1962 roku.

Następnie przeniesiono na stanowisko Pomorskiej Brygady WOP w Szczecinie. W dniu 19 września 1971 roku został odwołany z tego stanowiska i mianowany Szefem Wojsk Ochrony Pogranicza. Dnia 1 października 1971 roku otrzymał nominację na stanowisko dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza. Wojskami tymi dowodził do dnia 12 maja 1983 roku, kiedy przeniesiono go do dyspozycji Ministra Spraw Wewnętrznych. We wrześniu 1984 roku został zwolniony z zawodowej służby wojskowej i przeszedł na emeryturę.

Odznaczenia: Order Sztandaru Pracy II klasy, Krzyż Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, „Medal Zwycięstwa i Wolności 1945”, Medal Za udział w walkach o Berlin, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”, Srebrny i Brązowy Medal „Za zasługi dla Obronności Kraju”,  „Medal 10-lecia Polski Ludowej”, „Medal 30-lecia Polski Ludowej”, „Medal 40-lecia Polski Ludowej”, Srebrna Odznaka Za zasługi w ochronie porządku publicznego.

Zginął wraz z żoną w wypadku samochodowym koło Nidzicy 29 czerwca 1992 r.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym w Przemyślu.

SZAMOTULSKI JAN

Pułkownik dypl. – komendant Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej → Oficerskiej Szkoły Wojsk Obrony Przeciwlotniczej → Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Obrony Przeciwlotniczej

Urodził się w 1918 r. w Tartakach na Kresach Wschodnich. Wychowywał się w Hucie, pow. Baranowicze. Tam też ukończył szkołę podstawową. Pracował w różnych zawodach.

W 1939 r. powołany został do służby wojskowej w Armii Czerwonej. Od 1940 roku służył w 1 Dywizji Pancernej w Pskowie, następnie w Podoficerskiej Szkole Artylerii Przeciwlotniczej. Od czerwca 1941 r. uczestniczył w walkach frontowych pod Murmańskiem. Walczył też w oblężonym przez Niemców Leningradzie. Dwukrotnie ranny, został ewakuowany do Archangielska.

W maju 1943 r. ochotniczo zgłosił się do Wojska Polskiego w Sielcach. Przydzielony do 2 pułku artylerii lekkiej 1 Dywizji Piechoty na stanowisko dowódcy plutonu. Był słuchaczem Oficerskiej Szkoły Artylerii w Sielcach. W bitwie pod Lenino walczył w składzie 1 pułku piechoty 1 Dywizji Piechoty. Awansowany do stopnia podporucznika dowodził szkołą podoficerską 1 Dywizji Artylerii w Żytomierzu. Po przybyciu do kraju pełnił służbę na stanowisku szefa sztabu dywizjonu w pułku artylerii lekkiej.

Po zakończeniu działań wojennych został skierowany do Centralnej Oficerskiej Szkoły Polityczno-Wychowawczej na stanowisko wykładowcy topografii, a następnie – starszego wykładowcy artylerii. Z kolei został skierowany do służby liniowej w stopniu majora na stanowisko szefa sztabu 39 pułku artylerii lekkiej w składzie 10 Dywizji Piechoty.

W 1947 r. rozpoczął studia w Akademii Sztabu Generalnego WP. Ukończył studia w październiku 1950 r. – absolwent I promocji.

Ponownie pełnił służbę liniową. W latach 1952-1955 był dowódcą 7 Dywizji Piechoty w Gliwicach.

Następnie wrócił do pracy naukowej w ASG WP. Od 1956 roku był pracownikiem zespołu ds. obrony przeciwlotniczej w Katedrze Sztuki Operacyjnej ASG WP, a od jesieni 1958 r. – szefem Katedry Obrony Przeciwlotniczej w Fakultecie Lotniczym tej uczelni.

W czerwcu 1963 roku został powołany na stanowisko komendanta Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej, która w sierpniu 1963 roku zostaje przemianowana na Oficerską Szkołę Wojsk Obrony Przeciwlotniczej, a w październiku 1967 roku uzyskuje status wyższej uczelni – Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Obrony Przeciwlotniczej. Obowiązki komendanta pełnił do 3 sierpnia 1968 roku.

Następnie w latach 1968-73 pełnił służbę na stanowisku oficera Stanowiska Dowodzenia Wojsk Obrony Przeciwlotniczej w Zgierzu.

W 1973 roku został przeniesiony w stan spoczynku.

Zmarł w sierpniu 2001 r.

Pochowany został na cmentarzu komunalnym w Zgierzu.

SZEREMETA BRONISŁAW

Pułkownik dypl. – szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego

SZYMAŃSKI ZBIGNIEW

Pułkownik dypl. – szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego

ŚLIWA STANISŁAW

Pułkownik dypl. – komendant Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Obrony Przeciwlotniczej, szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Koszalinie

Urodził się 20 stycznia 1922 r. w Bieżanowie pow. Kraków.

Ukończył Gimnazjum i Liceum im. Jana Matejki w Wieliczce.

We wrześniu 1939 r. był żołnierzem Oddziału Obrony Obywatelskiej w Bieżanowie i Prokocimiu.

W wojsku pełnił służbę od 23 lutego 1945 r., jako żołnierz zapasowego pułku piechoty 2 Armii WP.

Oficerską Szkołę Artylerii w Toruniu ukończył 23 maja 1947 r. W stopniu podporucznika dowodził 3 plutonem szkolnym i baterią podchorążych w OSA, a od września 1949 baterią i dywizjonem w Oficerskiej Szkole Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie.

W latach 1953-1959 pełnił kolejno funkcje kierownika Cyklu Taktyki, dyrektora nauk i szefa Wydziału Szkolenia. W 1958 r. ukończył studia w radzieckiej uczelni wojskowej o profilu przeciwlotniczym.

Po ukończeniu studiów w Akademii Sztabu Generalnego w 1963 r. został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 69 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej do spraw liniowych w Lesznie.

Od roku 1967 był zastępcą, później szefem Obrony Przeciwlotniczej Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy.

Od 10 lutego 1971 r. do 4 stycznia 1974 r. był komendantem Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Obrony Przeciwlotniczej w Koszalinie.

Po trzech latach kierowania uczelnią został szefem Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Koszalinie.W styczniu 1978 roku zakończył czynną służbę wojskową i przeszedł na emeryturę.

Był znanym działaczem społecznym w środowisku byłych żołnierzy zawodowych Koszalina.

Od grudnia 1983 r. był prezesem Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD w Koszalinie.

Zmarł 24 grudnia 2007 r. w Koszalinie.

Pochowany został na Cmentarzu Komunalnym w Koszalinie (Kwatera R-17, rząd 3, grób 13).

ŚMISZNIEWICZ WIKTOR

Podpułkownik – dowódca 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej

TELEGIN MIKOŁAJ

Pułkownik – komendant Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej

URBAŃCZYK   TADEUSZ

Generał brygady, doc. dr hab. nauk wojskowych – dowódca 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej

Urodził się 27 października 1929 r. –  w m. Kazimierówka Zadzim, pow. Sieradz, woj. łódzkie – w rodzinie robotniczej.

W latach 1935-39 uczęszczał do szkoły powszechnej w Łodzi, kończąc cztery klasy.

W czasie okupacji niemieckiej pracował jako robotnik najemny.

Po wyzwoleniu – w styczniu 1945 ochotniczo wstępuje do Milicji Obywatelskiej w Łodzi, następnie – do Korpusu Kadetów w Andrzejowie koło Łodzi, następnie w Legnicy.

We wrześniu 1947 skierowany do Oficerskiej Szkoły KBW w Legnicy – ukończył ją w maju 1949 w stopniu chorążego. Skierowany na dowódcę plutonu w 6 pułku KBW w Katowicach. Następnie służył w sekcji szkolenia tego pułku. W listopadzie 1952 skierowany do Wyższej Szkoły Piechoty w Rembertowie.

W marcu 1956 został dowódcą batalionu podchorążych w Oficerskiej Szkole KBW w Legnicy.

W maju 1960 został dowódcą batalionu piechoty górskiej KBW w Wadowicach.

W 1963 r. rozpoczął studia w ASG WP, ukończył je w lipcu 1966 r.

Pozostał w ASG jako adiunkt w Katedrze Taktyki Ogólnej i Sztuki Operacyjnej.

W październiku 1968 został szefem sztabu 7 Łużyckiej Dywizji Desantowej w Gdańsku. We wrześniu 1970 został dowódcą tej Dywizji.

We wrześniu 1973 skierowany na studia w ASG SZ ZSRR im. Klimenta Woroszyłowa w Moskwie.

W lipcu 1975 został dowódcą 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej w Koszalinie. Dowodził dywizją do kwietnia 1978 roku.

W październiku 1975 otrzymał nominację na stopień generała brygady.

W kwietniu 1978 został szefem sztabu Warszawskiego Okręgu Wojskowego.

W styczniu 1980 przeniesiony do dyspozycji MON.

W lutym 1983 został zastępcą komendanta ASG WP do spraw naukowych.

W październiku 1984 uzyskał stopień doktora nauk wojskowych, a w marcu 1988 roku – uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk wojskowych.

Odznaczenia: Krzyż Oficerski OOP (1973), Krzyż Kawalerski OOP (1968), Złoty Krzyż Zasługi (1960),  Srebrny Krzyż Zasługi (1957),  Złoty Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny (1969),  Złoty Medal Za Zasługi dla Obronności Kraju (1976).

Zmarł w Warszawie po ciężkiej chorobie w dniu 16 maja 1989 roku.

Pochowany 23 maja 1989 roku na Cmentarzu Komunalnym w Koszalinie (Kwatera AZ-II, rząd 4, grób 41).

Zdjęcie generała udostępnione przez Ryszarda Staniszewskiego

USZPALEWICZ EUGENIUSZ

Pułkownik dypl. – szef sztabu Pomorskiego Okręgu Wojskowego

WASILEWICZ LONGIN

Pułkownik – dowódca Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza

WASILEWSKI MARIAN

Generał brygady – dowódca 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej

WĄSOWICZ WŁADYSŁAW

Podpułkownik – dowódca 15 Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza

WERON KAZIMIERZ

Pułkownik – dowódca Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza

WITKOWSKI KAZIMIERZ

Pułkownik – dowódca 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej

ZIÓŁKOWSKI JAN PIOTR

Pułkownik – komendant Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej

Urodził się 29 czerwca 1915 r. w Krakowie.

Po ukończeniu VIII Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczego w Krakowie 20 września 1935 roku wstąpił do Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, następnie do Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu.

15 października 1938 r. został mianowany na stopień podporucznika artylerii i wyznaczony na stanowisko dowódcy plutonu w 5 dywizjonie artylerii przeciwlotniczej w Krakowie, a od lutego 1939 r. w 15 dywizjonie artylerii przeciwlotniczej w Katowicach-Wełnowcu.

W czasie wojny obronnej był dowódcą 501 samodzielnego plutonu artylerii przeciwlotniczej pod Pińczowem. 27 września 1939 r. dostał się do niewoli niemieckiej, z której niebawem zbiegł. Podczas okupacji niemieckiej przebywał w Krakowie, pracując jako księgowy w Szkole Rzemiosł.

20 maja 1945 r. wstąpił do Wojska Polskiego i został dowódcą plutonu w 4 samodzielnym dywizjonie artylerii przeciwlotniczej. Od 25 października 1945 r. był dowódcą plutonu, a następnie dowódcą baterii w 88 pułku artylerii przeciwlotniczej w Unieściu. Od września 1948 r. przez 3 lata był szefem sztabu tego pułku. Od lipca 1951 r. był dowódcą 88 pułku artylerii przeciwlotniczej, a od października 1953 r. był zastępcą dowódcy 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie ds. liniowych.

Od 6 lipca 1957 r. do 28 lipca 1958 r. pełnił obowiązki komendanta Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej.

Następnie został skierowany do ZSRR na studia w Dowódczej Akademii Artylerii, które ukończył we wrześniu 1959 r.

Z kolei pełnił służbę jako zastępca szefa Wojsk OPL Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy. W czerwcu 1963 wrócił do Koszalina, pracował w szkolnictwie i kierował Studium Wojskowym w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Koszalinie.

W czerwcu 1973 r. przeszedł w stan spoczynku. Działał społecznie w AZS i LOK w Koszalinie.

Odznaczenia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Złoty, Srebrny i Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Medal „Za Udział w Wojnie Obronnej 1939”, Medal „Zasłużony Działacz LOK”.

Zmarł 13 stycznia 1996 r. w Koszalinie.

Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Koszalinie (Kwatera G-9, rząd 4, grób 15).

WOJSKA OCHRONY POGRANICZA
ARTYLERIA, WOJSKA PANCERNE I ZMECHANIZOWANE
STRUKTURY RESORTU SPRAW WEWNĘTRZNYCH

Autor Galerii – Bogusław Wolf